Een bijzonder huwelijk

Saasen Groep en de brandweer Mierlo

De eerste plannen ontstonden al in 2005 en eind juni 2012 is het zover. De verhuizen Saasen Groep en brandweer Mierlo naar hun nieuwe 'huis'. Het bijzondere bedrijfpand vormt de toegang tot bedrijventerrein De Bijenkorf op Luchen, de nieuwe woonwijk in de kern Mierlo. Het bedrijfspand is ontstaan door een unieke publiek-private samenwerking. "Ongebruikelijk, maar zeer interessant", zo typeren de betrokkenen de totstandkoming van de nieuwbouw die 24 augustus 2013 officieel geopend is.

We spreken over het bijzondere project tijdens een rondetafelgesprek op het gemeentehuis van Geldrop-Mierlo. Aan tafel schuiven aan burgemeester Rianne Donders - de Lees van Geldrop-Mierlo, bouwkundig projectleider Edwin Maas namens dezelfde gemeente, Arno Saasen, directeur van de Saasen Groep, Francis Vos, bedrijfsleider van de aannemer, Bouwbedrijf van den Heuvel uit Helmond en architect Teo Bähler van BenW architecten uit Soerendonk. Als gespreksleider treedt op Frans van den Heuvel, directeur Bouwbedrijf van den Heuvel.

"Wij maakten als bedrijf in 2005 een stormachtige groei door, blikt Arno van Saasen terug in de tijd. "we waren toe aan een nieuw opleidingscentrum. Vanuit onze activiteiten op het gebied van veiligheid, risicomanagement en bijvoorbeeld bedrijfshulpverlening had ik geregeld contact met de brandweer in Mierlp. Ik wist dan ook dat hun kazerne verouderd was. Na een oriënterend gesprek met de toenmalige postcoördinator, Jan Ehrismann, begreep ik dat er werd nagedacht over groot onderhoud of nieuwbouw. Ik heb die nacht niet meer geslapen. Steeds weer kwam de gedachten bij me op om onze vraag en die van de brandweer samen te brengen in één pand." 
Jan Ehrismann legde het plan voor een gezamen­lijke huisvesting vervolgens voor aan de burge­meester. En zij vond het direct een interessante gedachte. "Ongebruikelijk, maar interessant", blikt burgemeester Donders van Geldrop-Mierlo terug. "Veiligheid creëer je immers samen." 

"Ik heb Arno echter wel meteen gewaarschuwd", vertelt ze. "Samenwerken met de overheid heeft één groot nadeel. Het kost tijd. We hebben te ma­ken met overheidsgeld. Belastinggeld van burgers. De uitgave hiervan moeten we altijd kunnen ver­antwoorden in de raad. Dit betekent dat we bij een plan als dit te maken hebben met twee heel verschillende organisaties, qua dynamiek. En met name qua snelheid van beslissingen nemen. We willen als gemeente altijd meedenken, maar het kost wat meer tijd dan in het bedrijfsleven", ver­duidelijkt Donders. 

Voor gek verklaard

Saasen is in het begin van het traject door collega­ondernemers wel eens voor gek verklaard. "Wat ga je nu doen, zeiden ze dan. Samenwerken met de gemeente? Maar gelukkig hebben we doorgezet, want het resultaat overtreft onze verwachtingen", aldus Saasen nu. De reden voor de Mierlose onder­nemer om door te zetten - dit ondanks het woud van regels waarin hij door de samenwerking met de gemeente verzeild raakte - , is altijd het enorme draagvlak onder alle betrokkenen geweest. "Onze mensen kijken echt uit naar de verhuizing naar ons nieuwe pand en de samenwerking daar met de brandweer. En ik weet dat dat ook geldt voor de brandweer. We weten dat we op de nieuwe locatie echt optimaal gebruik kunnen maken van elkaars expertise." 

Een opvatting die burgemeester Donders on­derstreept. "Natuurlijk houden beide organisaties een eigen gezicht, maar de samenvoeging biedt absoluut kansen op het gebied van veiligheid en preventie."

Ook de andere betrokkenen bij het project Saasen/ brandweer Mierlo hebben de afgelopen periode als zeer bijzonder ervaren. Zo ook de ontwerper van het plan, architect Teo Bähler. "Het huwelijk tussen twee organisaties is niet het enige dat we in dit ontwerp tot uiting willen laten komen", geeft hij aan. "We hebben recht willen doen aan beide organisaties. Zij moeten immers optimaal kunnen functioneren in het pand. Dit betekent dat we ons hebben verdiept in de organisatie van de brand­weer en in die van Saasen. Daarbij wilden we geen ufo in Mierlo plaatsen. Het pand moest echt in het landelijke karakter van de gemeente passen."


Keuze voor materialen bepalend

Om dit alles te bewerkstelligen is de keuze voor de gebruikte materialen volgens de architect heel bepalend geweest. Zo is gekozen voor een beeldbepalende bakstenen gevel in de vorm van een Brabantse tuinmuur, duurzaam hout en zink. "Baksteen en zink staan voor de twee verschillende organisaties. En de manier waarop de materialen in het ontwerp met elkaar versmelten, staat voor het spreekwoordelijke huwelijk tussen de twee. Een huwelijk dat optimaal tot uiting komt in de geza­menlijke ruimte, de op de verdieping geplaatste kantine als ziel van het gebouw", legt hij uit. De openheid van het ontwerp en het vele groen vormen daarbij volgens Bähler een uitnodigende knipoog naar de Mierlose gemeenschap. In de woorden van Bähler was het een heel ge­puzzel om de beide programma's van eisen in één plan te verwezenlijken. "Zowel het stoere karakter van de brandweer als het open karakter van Saasen mioest er immers in naar voren komen", legt hij uit. Het was daarbij logisch dat de brandweer op de begane grond zou komen en Saasen op de eerste verdieping. We hebben daarom gekozen voor een robuuste bakstenen tuinmuur met hier en daar een opening waarachter de brandweer zich bevindt en daarboven de voor iedereen zichtbare opleidings- en kantoorruimten van Saasen." Deze overgang van wat meer gesloten naar open is naar zijn zeggen een heel belangrijke trigger in zijn ontwerp.

Daarbij voldoet het ontwerp volgens bouwkundig projectleider Edwin Maas helemaal aan de wens van de gemeente Geldrop-Mierlo om als poort naar Luchen te functioneren. "En ook het hoge ambitieniveau van zowel de gemeente als Saasen op het gebied van duurzaamheid en veiligheid komt er helemaal in uit", gaat hij verder. "Een enorm compliment, want ons ambitieniveau lag op deze vlakken wel wat hoger dan de landelijke eisen. Het feit dat we het over dit ambitieniveau zo snel eens waren, heeft zeker meegespeeld in het uiteindelijke succes van het project", haakt Saasen in. "Qua filosofie zaten en zitten we op één lijn en als dat het geval is, kun je andere hobbels relatief eenvoudig overwinnen. Je hebt immers heel dui­delijk een gezamenlijk einddoel: het bevorderen van veiligheid door preventie centraal te stellen. De noodzakelijke kruisbestuiving om dit doel te bereiken, is nu al aan de gang. Ik vergelijk het met een rijdende trein die niet meer is te stoppen." 


Geloof en respect 

De aannemer, Bouwbedrijf Van den Heuvel, heeft sinds de start van de bouw ditzelfde positieve gevoel gehad. "We hadden wel te maken met verschillende contactpersonen", legt Francis Vos uit. "Maar als probleem hebben we dit nooit er- varen. leder wist zijn plek. En we hebben altijd op basis van geloof en respect samengewerkt. Van vertraging omdat we met twee opdrachtgevers te maken hadden, is sinds de start van de bouw in juni vorig jaar dan ook geen sprake geweest. Een compliment dus voor alle betrokkenen." Een compliment dat architect Bähler ook richting aan­nemer graag onderstreept. "We kenden elkaar als betrokken partijen niet en toch hebben we samen prima werk afgeleverd." Dat de bijzondere samenwerking de gemeente Geldrop-Mierlo goed is bevallen, blijkt volgens de burgemeester uit twee andere samenwerkingen die momenteel door de gemeente worden on­derzocht. Eén met de Zorggroep Anna over onder meer de bundeling van zorgtaken in het St. Anna Ziekenhuis en een tweede met de gemeenten Nuenen en Son en Breugel. Dit met betrekking tot de samenvoeging van verschillende taken. 

"Het project met Saasen heeft ons in zeven jaar veel geleerd en heel veel nieuwe energie gege­ven", stelt de burgemeester tot slot. "Kennis en energie die we nu op andere manieren gebruiken." Een conclusie waar haar tafelgenoten zich graag bij aansluiten.